Doanh nghiệp Việt có đang tụt lại trong “cuộc chơi B2B toàn cầu”?

1. Toàn cảnh “cuộc chơi B2B” trên thế giới

• Theo thống kê của Statista, doanh thu thương mại điện tử B2B toàn cầu đạt hơn 20 nghìn tỷ USD, cao gấp nhiều lần B2C. Các quốc gia như Trung Quốc, Mỹ, Ấn Độ đã chuyển mạnh sang xuất khẩu kỹ thuật số, không chỉ bán hàng qua hội chợ truyền thống.

• Trong đó, Alibaba là nền tảng dẫn đầu, chiếm tỷ trọng lớn trong thương mại B2B xuyên biên giới. Mô hình B2B trên Alibaba cho phép doanh nghiệp bán hàng trực tiếp cho người mua sỉ quốc tế mà không cần trung gian. Điều này đang thay đổi toàn bộ chuỗi giá trị xuất khẩu – từ sản xuất, phân phối đến thanh toán và logistics.

2. Doanh nghiệp Việt: Tiềm năng lớn nhưng tốc độ chuyển đổi còn chậm

Việt Nam có hơn 900.000 doanh nghiệp đang hoạt động, trong đó hơn 96% là doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME). Tuy nhiên, chỉ một phần nhỏ trong số đó tham gia vào thương mại điện tử B2B quốc tế. Trong khi Trung Quốc đã có hàng triệu nhà cung cấp trên Alibaba, thì số lượng gian hàng từ Việt Nam vẫn khiêm tốn. Nguyên nhân chủ yếu:

• Thiếu hiểu biết về mô hình B2B trên Alibaba.

• Chưa biết cách mở gian hàng và vận hành hiệu quả.

• Tư duy “chờ người mua đến” thay vì “chủ động tìm kiếm khách hàng toàn cầu”.

3. Lợi thế của Việt Nam trong thương mại B2B chưa được khai thác triệt để

Việt Nam có vị trí địa lý chiến lược, nằm gần các trung tâm sản xuất lớn như Trung Quốc và ASEAN. Các ngành hàng xuất khẩu mạnh như:

• Nông sản (gạo, cà phê, hồ tiêu, hạt điều).

• Thực phẩm chế biến, gia vị (mắm tôm, tương ớt, nước mắm, nước chấm).

• Đồ gỗ, thủ công mỹ nghệ, dệt may.

Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp vẫn phụ thuộc vào thương lái hoặc trung gian, khiến lợi nhuận bị chia nhỏ và khó phát triển thương hiệu riêng. Nếu biết tận dụng Alibaba Việt Nam, họ hoàn toàn có thể xuất khẩu trực tiếp qua Alibaba, giảm chi phí trung gian và xây dựng thương hiệu “Made in Vietnam”.

4. Mô hình B2B trên Alibaba: Cơ hội cho doanh nghiệp vừa và nhỏ

Hiểu về mô hình B2B trên Alibaba là bước đầu tiên để doanh nghiệp Việt bắt kịp “cuộc chơi toàn cầu”. Điểm nổi bật của Alibaba so với các nền tảng khác:

• Kết nối hơn 40 triệu người mua toàn cầu.

• Cung cấp hệ thống xác minh doanh nghiệp và bảo đảm giao dịch (Trade Assurance).

• Hỗ trợ quảng cáo nội sàn (P4P) để tăng lượt hiển thị sản phẩm.

• Có đội ngũ tư vấn mở gian hàng Alibaba Việt Nam hướng dẫn từng bước.

Nhờ đó, ngay cả doanh nghiệp nhỏ cũng có thể xuất khẩu qua Alibaba mà không cần tốn chi phí đi hội chợ quốc tế.

5. Vì sao doanh nghiệp Việt đang tụt lại?

Có 5 nguyên nhân chính khiến doanh nghiệp Việt chưa tận dụng hết tiềm năng của thương mại B2B:

• Thiếu kiến thức về xuất khẩu kỹ thuật số.

=> Nhiều chủ doanh nghiệp vẫn quen với hình thức truyền thống, chưa biết cách vận hành gian hàng Alibaba hiệu quả.

• Ngại đầu tư ban đầu.

=> Một số doanh nghiệp lo chi phí mở gian hàng, dù thực tế chỉ bằng 1/10 chi phí tham dự triển lãm quốc tế.

• Thiếu kỹ năng marketing và quản lý dữ liệu khách hàng.

=>Không biết phân tích từ khóa, tối ưu nội dung sản phẩm để tăng hiển thị.

• Chưa tận dụng dịch vụ tư vấn mở gian hàng từ Alibaba Việt Nam.

=>Bỏ lỡ cơ hội được đào tạo chuyên sâu và tối ưu hiệu quả.

• Rào cản ngoại ngữ và kỹ thuật.

=>Thiếu nhân sự hiểu về cách giao tiếp, đàm phán và vận hành trên nền tảng toàn cầu.

6. Alibaba – cầu nối để doanh nghiệp Việt bước ra thế giới

Alibaba Việt Nam hiện đang triển khai các chương trình hỗ trợ đặc biệt cho doanh nghiệp vừa và nhỏ. Khi mở gian hàng trên Alibaba, doanh nghiệp nhận được:

• Hướng dẫn xây dựng hồ sơ công ty chuyên nghiệp.

• Hỗ trợ đăng tải sản phẩm theo chuẩn quốc tế.

• Đào tạo kỹ năng trả lời tin nhắn, chào giá (RFQ), và xử lý đơn hàng.

• Hỗ trợ chạy quảng cáo để tiếp cận người mua thực.

Đây là bước đệm quan trọng để doanh nghiệp Việt chuyển mình từ thị trường nội địa sang thị trường xuất khẩu toàn cầu.

7. Sàn thương mại điện tử Alibaba hoạt động như thế nào?

Để không bị “tụt lại”, doanh nghiệp cần hiểu cách vận hành của sàn TMĐT này:

• Doanh nghiệp đăng ký gian hàng (Seller Account).

• Đăng sản phẩm kèm mô tả, hình ảnh, chứng nhận.

• Người mua quốc tế tìm kiếm và gửi yêu cầu (Inquiry hoặc RFQ).

• Doanh nghiệp phản hồi báo giá, thương lượng và chốt đơn.

• Giao hàng qua đối tác logistics, thanh toán an toàn qua Alibaba Trade Assurance.

Toàn bộ quy trình đều diễn ra online, minh bạch và được bảo vệ, giúp doanh nghiệp Việt dễ dàng tham gia thương mại toàn cầu mà không sợ rủi ro.

8. Những thành công điển hình từ doanh nghiệp Việt trên Alibaba

• Doanh nghiệp gia vị Việt Nam xuất khẩu mắm tôm và nước chấm sang châu Âu, chỉ sau 6 tháng mở gian hàng.

• Nhà sản xuất đồ gỗ Bình Dương nhận được đơn hàng hơn 500.000 USD từ Canada thông qua quảng cáo nội sàn.

• Doanh nghiệp dệt may nhỏ ở Nam Định chuyển từ bán nội địa sang xuất khẩu qua Alibaba, doanh thu tăng 4 lần.

9. Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành “cường quốc xuất khẩu B2B” nếu hành động ngay

• Với lợi thế sản xuất đa dạng, chi phí cạnh tranh và nguồn nhân lực dồi dào, Việt Nam có mọi điều kiện để bứt phá.

• Alibaba Việt Nam đang là cầu nối giúp doanh nghiệp tiếp cận thị trường toàn cầu mà không cần tốn kém chi phí triển lãm.

• Nếu mỗi doanh nghiệp biết tận dụng mô hình B2B trên Alibaba, Việt Nam có thể trở thành “điểm sáng thương mại điện tử B2B châu Á” trong vài năm tới.

CÔNG TY ALIBABA VIỆT NAM - SÀN THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ XUẤT KHẨU

• Trụ sở chính: Tầng 19, Toà Nhà Saigon Centre, Số 67 Đường Lê Lợi, P .Bến Nghé, Quận 1

• Email:   [email protected]

• Điện thoại: (+84) 987 258 510

• Chi nhánh 1: Lầu 10, Becamex Tower, 230 Đại lộ Bình Dương, Thủ Dầu Một , Bình Dương

• Chi nhánh 2: Lầu 9, TTC Plaza, Võ Thị Sáu , Phường thống nhất, TP Biên Hoà, Đồng Nai

• Chi nhánh 3: 123 Cộng Hòa, Phường 12, Tân Bình, Thành phố Hồ Chí Minh 700000, Việt Nam